türkiye'de maocu çatışması ne demek?

Türkiye'de Maocu çatışması veya Halk Savaşı, Türkiye'nin doğusunda, 1970'lerin başlarında görünen Maocu örgütler ile Türk güvenlik güçleri arasında devam eden düşük düzeyli çatışmalardır. Çatışmalar, 1980'lerin sonlarında ve 1990'larda azaldı ve Türkiye-PKK çatışmaları ile birlikte ortadan kalktı. Düşük seviyeli silahlı saldırılar, Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist'in (TKP/ML) silahlı kanadı Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ile her ikisi de Maoist Komünist Parti'nin (MKP) silahlı kanatları olan Halk Kurtuluş Ordusu (HKO) ve Halk Partizan Kuvvetleri (PHG) tarafından düzenlenmeye devam etmektedir.

Tarihçe

Kuruluş ve ilk yıllar

Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist, 24 Nisan 1972 tarihinde İbrahim Kaypakkaya liderliğindeki radikal bir grup tarafından kuruldu. Ancak bir yıl sonra Kaypakkaya yakalandı, işkence gördü ve öldü. 1978'de ilk konferans, TKP/ML'nin Halk Savaşı ve gerilla savaşına yönelik yönünü doğrulayarak gerçekleştirildi, ancak bu yönde çok az ilerleme kaydedildi. TKP/ML, 1970'lerde Türkiye'de sağ-sol çatışmalarında da aktif bir şekilde yer aldı.

TKP/ML'nin askeri kanadı, olan Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu, 1970'lerin sonlarında ve 1980'lerde başta Tunceli olmak üzere doğuda silahlı eylemler gerçekleştirdi. TİKKO, bu dönemde Tunceli ve Karadeniz'de dağlık bölgelerde silahlı eylemler gerçekleştirerek zirveye ulaştı.¹

17 Mayıs 1985 tarihinde, TKP/ML, yayını ele geçirerek İstanbul'daki milyonlarca televizyon izleyicisine propaganda mesajı vererek akşam haberlerinin müziğinin yerini aldı.²

1980'lerin sonunda, TKP/ML, partinin ikinci kongresini takiben bir dizi bölünme ile zayıfladı. 1993'te TKP/ML, sonuçta başarısız olduğu kanıtlanan DABK grubuyla yeniden birleşmeye çalıştı.

2000-günümüz

2000 yılında güvenlik güçleri Tokat ve Sivas illerinde TİKKO militanlarına karşı operasyon başlattı. 12 gizlenme yeri keşfederek, 9 makineli tüfek, 4 roketatar, el bombası ve patlayıcı, ayrıca 10 ton yiyecek ve ilaç ele geçirildi.

11 Aralık 2000 tarihinde, TİKKO militanları bir Polis Özel Harekat timine ateş açtılar, 2 kişi öldü ve 12 kişi yaralandı.

2001 yılında, polis iki 9K111 Fagot tanksavar füzesi dahil beş isyancı ve silah ele geçirdi.

20 Mayıs 2004'te, İstanbul'un Acıbadem semtinde bulunan bir restoranın otoparkında TİKKO militanları bombalı araçla saldırı düzenledi.³

16 Haziran 2005’te, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin düzenlediği operasyonda MKP'nin 17 üyesi öldürüldü.

Mart 2009'da, Kandıra F tipi Cezaevi'nde 2000 yılındaki açlık grevinde hizmet eden bir doktor olan Tamer Bilici, ölümcül ve mahkûmların daimi sakatlıkları nedeniyle MKP-HKO tarafından halk düşmanı ilan edildi ve örgüt tarafından suikast sonucu öldürüldü. Eylül 2009'da MKP-HKO, emekli Albay Aytekin İçmez suikastının sorumluluğunu üstlendi.

29 Haziran 2010 tarihinde, TİKKO'nun iki üyesi, güvenlik güçleri tarafından Tunceli dağlarında öldürüldü.

2 Şubat 2011 tarihinde, Tunceli'de beş TİKKO üyesi çığ sonucu öldü.

15 Kasım 2012 tarihinde Tunceli'de 24 HKO üyesi kuşatıldı ve yakalandı.

26 Temmuz 2013 tarihinde, Tunceli kırsalında bir hidroelektrik santralin kontrol binası TİKKO militanları tarafından bombalandı.

14 Mart 2014 tarihinde TİKKO militanları Tunceli'de bir polis karakoluna saldırdı. TKP/ML, saldırının Berkin Elvan'ın ölümünün intikamını almak amacıyla düzenlendiğini açıkladı.

8 Temmuz 2014'te TİKKO militanları, beş işçi taşıyan bir kamyoneti Altınyüzük'teki baz istasyonuna bırakıp ateşe verdi.

15 Ağustos 2014'te TiKKO militanları Ovacık'ta jandarma karakoluna saldırdı.

Haziran 2015'te MKP-PHG eski Albay Fehmi Altınbilek'e suikast düzenledi.

22 Temmuz'da, TİKKO militanları Hozat'ta bir jandarma karakoluna saldırdı.

10 Ekim'de, PKK ve TKP/ML-TİKKO militanları, Geyiksuyu'da bir askeri üsse saldırdı.

15 Ekim'de, TİKKO militanları, Amukta'da bir askeri üsse saldırdı.

21 Ekim'de, üç TİKKO militanı, TSK ile Ovacık'ta çıkan çatışmada öldü.

9 Mayıs 2016'da Geyiksuyu'nda Türk Silahlı Kuvvetleri ile çatışma sırasında iki TiKKO militanı öldürüldü.

24-28 Kasım tarihlerinde, 12 TİKKO militanı, Aliboğazı'nda bir ordu operasyonu sırasında öldürüldüler.

10 Şubat 2017'de TİKKO savaşçıları, İstanbul'un Pendik ilçesinde AK Parti İlçe Başkanlığı'na ateş açtı.

18 Haziran'da MKP-HKO gerillaları Kuşluca'da bir askeri üse saldırdı.

1 Ağustos'ta, Ovacık'ta TSK ile çıkan çatışmada üç MKP-HKO militanı öldürüldü.

18 Ağustos'ta iki MKP-HKO militanı, Hozat'ta Türk Sİlahlı Kuvvetleri tarafından kuşatma sırasında öldürüldüler.

26 Eylül'de, iki MKP-HKO militanı, Ovacık'ta TSK askerleri tarafından öldürüldü.

16 Kasım'da TSK ile çatışmalarda dört MKP-HKO militanı öldürüldü.

24 Nisan 2018'de, iki kadın TİKKO militanı öldürüldü ve bir diğeri Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Tunceli'de ele geçirildi.

5 ve 6 Ağustos'ta Tunceli'de Türk Ordusu tarafından altı TİKKO militanı öldürüldü.

Ayrıca bakınız

• 2004 Acıbadem saldırısı

Kaynakça

Orijinal kaynak: türkiye'de maocu çatışması. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Turkey and the War on Terror: "For Forty Years we Fought Alone", page 27 ↩

2. A World to Win Magazine, 1985, "TKP/ML seizes the airwaves 8PM News Break" ↩

3. ↩

Kategoriler